مسجد سردار از بناهای مربوط به دوره ی قاجار است که در شهر ارومیه قرار دارد. مسجد از دو شبستان بزرگ و کوچک ساخته شده است که بعدها مورد مرمت قرار گرفته است. به علت قرار گرفتن ساعت در سر در آن، این بنا به مسجد ساعت (ساعتلو) نیز مشهور است. این مسجد از بناهای تاریخی دوره قاجار است که در خیابان امام ارومیه و امتداد راسته غلام خان قرار دارد. این بنا توسط عبدالصمد خان پدر آقا محمد جد اعظم عظیم السلطنه سردار ساخته شده است.
معماری مسجد
مسجد از دو بخش شبستان بزرگ و شبستان کوچک تشکیل شده که این دو شبستان از هم مجزا هستند: شبستان بزرگ: شبستان بزرگ مستطیل شکل به طول ۲۲ متر و عرض ۱۸ متر بخش اصلی و مهم مسجد را تشکیل میدهد. ۱۲ ستون سنگى هشت ضلعى در گوشه جنوب شرقى شبستان که از حالت مستطیل خارج شده، وجود دارد. سرستونهای این ستون سنگی هشت ضلعی به سبک مقرنس تراش کاری شده است و باعث زیبایی هرچه بیشتر مسجد شده است. کاشىهاى هفت رنگ، شامل نقشهای گل و بوته با رنگهاى زرد و صورتى، آبى، سبز و سفید از دیگر تزیینات مسجد است که در دور تا دور مسجد به کار رفته است. ولی بقیه قسمتهای دیوار در چهار طرف تزیینی ندارد. طاقهاى سقف شبستان با رنگ سبز رنگکاری شده اند. فضاهاى داخلى سقف به تازگی مجددا سفید کاری و مرمت شده است. نور شبستان را دو ضلع شمالى و جنوبى بنا تامین میکنند. یک تیغه باریک طاق را به دو بخش مساوی تقسیم کرده که در هر بخش پنجرهای نصب شده است. پنجرههای شبستان قبلا از چوب ساخته شده بود و در بالای آنها نورگیرهاى کوچک قرار داشته است. ولی بعدها پنجرهها عوض شده و پنجرههای آهنی نصب شده است که در نتیجه باعث بسته شدن نورگیرها شده است. طاقهاى ضلع جنوبى نیز دارای نورگیرهای کوچک دایره شکل هستند. شبستان کوچک: شبستان کوچک در ابعاد طول و عرض ۱۲×۱۰ متر انتهاى شبستان بزرگ ساخته شده و با یک ورودى به داخل شبستان اصلى متصل شده اند. از نظر شکل مانند شبستان بزرگ است ولی فاقد تزیین بوده و ساده است. در ضلع جنوب این شبستان یک محراب آجرى ساده ایجاد شده است.
مصالح به کار رفته درطراحی و ساخت
همه مصالح به کار رفته در مسجد سردار (از دیوارهاى اطراف تا قسمتهاى طاق و پوشش سقف)، به غیر از ۱۲ ستون شبستان، آجرهایی در ابعاد ۵×۲۲×۲۰ سانتىمتر است که با ملاط گچ و خاک ساخته شده است. در انتهاى شبستان (قسمت غربى) که متصل به شبستان کوچک است با تختهکوبى حدود يک فرشانداز را به صورت بالکن چوبى جهت استفادهٔ بانوان در آوردهاند که بيشتر قسمتهاى اين بالکن چوبى را با نقاشى و نوشته تزئين کردهاند. در سالهاى اخير تمام فضاهاى داخلى سقف مجدداً سفيدکارى شده است. تزئين چشمگير و جالب اين مسجد به شکل تراش ستونهاى سنگى شبستان بزرگ و سر ستونهاى مربع آنها که به شيوهٔ قطاربندى نزديک به مقرنس تراش داده شدهاند، مربوط مىشوند. طی سال های اخیر ضمن دستکارى ديگر قسمتهاى مسجد، روى ستونها و سرستونها را با رنگ روغن نقاشى کردهاند که خوشبختانه هيچگونه آسيبى بدانها نرسيده است.
هیچ دیدگاهی ثبت نشده است